1. Што треба да знаете пред да купите топлинска пумпа?

1.1. Предности на топлинските пумпи

Помала потрошувачка на енергија, помалку испуштање штетни материи и значително помалку трошок за греење

Во пасивни објекти кои се убаво изолирани, трошоците за греење, ладење и загревање на водата се 10 пати пониски во споредба со употреба на класично гориво, какво што е на пример масло за греење.

Купувањето на топлинска пумпа е инвестиција која набрзо се исплаќа

Доколку направите правилен избор на соодветна пумпа и понудувач, средствата ќе ви се вратат за 5 години. Скоро сигурно е дека побрзо ќе ви се исплати во споредба со останатите  алтернативни видови на греење (соларни системи, греење на пелети и слично).

Долг работен век и пракрично нула средства за одржување

Предвидениот работен век на топлинската пумпа е 25 години, без никакво одржување и со многу ниски оперативни трошоци. Во летото таа служи за ладење на објектот, со што се намалуваат трошоците поврзани со климатизација.

1.2. Слаби страни на топлинските пумпи

Бучава од компресорот

Современите топлински пумпи се многу потивки ( сега околу 52 db), но сепак се препорачува надворешната единица да не се поставува на пример, покарј прозорецот од спалната соба. Доколку надворешната единица се постави на 3 метри отворен простор, звукот едвај се слуша.

Ограничувања

Топлинската пумпа вода-вода мора да има извор на вода чиј дотур има доволна моќ да и овозможи работа, додека за пумпа на принципот земја-вода потребна е парцела со одредена големина (која мора да биде два пати поголема од површината на објектот) за да може да се постават колектори. И двата вида пумпи се поскапи од инвертерскиот вид возух-вода, но за нив пак мора да се добијат одредени дозволи. Топлиснките пумпи од типот земја-вода и вода-вода имаат, од друга страна, подобра ефикасност од типот воздух-вода. Поради сето ова, пред да купите, треба да се консултирате со професионалец(проектант) околу типот на пумпа која ќе има најголема енергетска ефикасност согласно вашите потреби.

1.3. Субвенции од фондовите за еко-градба

Конечната пресметка за исплатливоста на инвестицијата, односно, купувањето на топлинска пумпа, полесно може да се види кога постои можност за добивање неповратни средства од државни субвенции и еко-фондовите. На сајтот на Европската унија можете да погледнете какви погодности постојат моментално.

Во Македонија, за жал, сеуште не постојат официјални процедури за доделување на субвенции за еколошки ефикасна и прифатлива градба или заштита на животната средина. Постојат обиди и најави за усвојување на Закон и прописи кои треба да се усогласта со Европската заедница, но сеуште ништо не е влезено во собраниска процедура. Некои банки нудат кредитни линии со поволни каматни стапки, за физички лица или компании, но сето тоа сеуште се заснова на лична иницијатива.

2. Избор на понудувач и изведувач

Изборот на квалитетен понудувач ќе ви обезбеди несметано дејствување, голема заштеда и долг работен век на топлинската пумпа.

2.1. Квалитетна монтажа

Од клучно значење за добро функционирање на топлинскат пумпа е нејзината  квалитетна и соодветна монтажа. Во последно време на пазарот постојат безброј трговци кои нудат топлински пумпи и бесплатна монтажа, а всушност немаат ни свои мајстори. Тие по потреба ангажираат подизведувачи, надворешни соработници. Работата во такви услови воопшто не е сигурна, бидејќи се шири кругот на луѓето кој се одговорни за квалитетот на вградување, односно, оние кој не се одговорни. На овој начин, често се случува во пракса ангажираниот изведувач да употреби неквалитетен, а ефтин материјал за градба, неквалитетно, нестручно и естетски неприфатливо да ги постават и приклучат, а подоцна не одговараат на повиците за поправка, евентуалните грешки и штетата. Поради сето тоа, од големо значење е да изберете понудувач кој навистина има свои мајстори и сервосери, нуди гаранција за сиот материјал и за целокупната работа.

2.2. Корисничко искуство

Проверете ги завршените проекти на понудувачот и договорете со него истите да ги видите, и тоа токму таква каква што ви треба за вашиот проект. На тој начин лично ќе се уверите во квалитетот на работата, а ќе имате прилика и да поразговарате со сопствениците околу нивното искуство, реалните трошоци и околу тоа дали и кога, на пример, сервисерите дошле на нивен повик, како што е ветено.

2.3. Сервисирање на топлински пумпи

Од големо значење е понудувачот да има сопствена сервисна служба и да ги поседува сите потребни сертификати за резервни делови и алат, за продажба и монтажа на топлински пумпи. Не ви препорачуваме сами да барате и да ја купите најефтината топлиснка пумпа, па тогаш да го повикате најефтиниот понудувач да ја монтира и да ја придвижи истата. Монтажерот кој воедно е и сервисер, воглавно не е заинтересиран за бесплатно сервисирање, а вие најверојатно долго ќе го чекате од причина што секогаш попрво ќе оди таму каде работата ќе му биде платена.

3. Разни видови на топлиснки пумпи

3.1. Разлики по тип на енергија

Според видот на енергија која ги движи, топлинските пумпи се делат на веќе споменатите вода-вода, земја-вода и воздух-вода, при што првиот збор во сложенката означува од каде доаѓа топлината, а вториот збор означува каде се спроведува.

Топлинска пумпа вода-вода

Меѓу најефикасните спаѓа пумпата вода-вода. Озновен услов за поставување на оваа пумпа е нормално, вашиот објект да се наоѓа на терен богат со подземни води. За ваква пумпа мора да се направи бушотина, а за неа се потребни одредени дозволи. Највисок коефициент на учинок на топлиснката пумпа (COP) од сите видови - 4,5 – има пумпата вода-вода, а тоа всушност значи дека односот на вложената погонска енергија и добиената топлина, најдобриот (на пример COP 4,5), значи дека за добиени 4,5 kWh топлинска енергија ќе употреби 1 kWh електрична енергија.

Топлинска пумпа земја-вода

Втора по ефикасност е пумпата земја-вода. Нејзиниот коефициент на учинок е 4,0. Основен услов за поставување на ваква пумпа е поголема површина на слободно земјиште околу објектот за да се постават колекторите. Слабост на овие пумпи е тоа што доколку колекторите не се поставени доволно длабоко во земјата, водата во нив може да замрзне.доколку, на пример, колекторите се поставуваат вертикално, поради што треба да барате дозвола за бушење, тогаш тие се вкопуваат на длабочина меѓу 30 и 200 цм.

Топлинска пумпа воздух-вода

Според статистиката на македонскиот пазар околу 90% од продадените топлински пумпи се од типот на воздух-вода. Тоа е така поради тоа што тие лесно се поставуваат, а имаат сосема пристојна цена. Иако коефициентот на ефикаснот им е 3,5 тие, како инвестиција се многу исплативи, а секако и многу подобри од класичните начини на загревање. Времето за поврат на инвестицијата им е најкратко, а векот на траење скоро ист со останатите.

3.2. Разлики според видот на греење

Топлинските пумпи се длат според потребната температура на излезната вода.

Високотемперературни топлиснки пумпи

Постари објекти кои имаат лоша изолација и калсичен систем на греење по пат на радијатори (температурата на дојдовна вода е 55-60°C) бараат високотемпературна пумпа која ја загрева водата до 80°C. На тој начин се обезбедува врела вода за радијаторско греење, а притоа во самиот објект, да не се менуваат внатрешните компоненти.

Нискотемпературна топлинска пумпа

Во нови, добро или одлично изолирани објекти кои имаат и соодветни грејни системи, конвектори и нискотемпературни радијатори, може да се вгради топлинска пумпа. Таа ја загрева водата само до 55°C. Нискотемпературната пумпа омже да се употреби и во стари објекти, доколку истите се реновираат во согласност со барањата за енергетска ефиксаност, бидејќи тогаш им се вградува подебела изолација и подобар систем за греење.

3.3. Разлики според режимот на работа на системот

Моновалентен режим на работа

Топлинската пумпа која има моновалентен режим на работа, всушност, сета потреба за топлинска енергија на еден објект, во тек на целата грејна сезона, ја обезбедува сама, без потреба да се поврзува/дополнува со некој друг систем. Температурата во моновалентниот режим на работа е соодветна на нискотемпературниот систем на греење и обично е 45/40°C.

Бивалентен алтернативен режим на работа

Во овој случај, топлинската пумпа работи како примарен извор на енергија се до моментот кога надворешната температура е повисока од 0-5°C. Кога надворешната температура ќе падне под оваа граница, топлинската пумпа се исклучува и се вклучува друг систем на греење-најчесто топловоден котел. Системот има два меѓусебно независни генератори кои наизменично се вклучуваат и исклкучуваат, според условите на надворешната средина. Температурата во бивалентниот режим на работа одговара на високотемпературен систем на греење и обично се движи од 60/50°C до 80/60°C.

Бивалентен паралелен режим на работа

Топлинскат пумпа во овој режим исто така работи самосјтојно и нема потреба од друг извор на топлина. Кога надворешната температура ќе падне под 0°C, се вклучува и топлински котел како дополнителен извор, така што и двата генератори работат истовремено.

Бивалентен паралелен режим на работа – по избор

Топлинската пумпа во овој случај работи како бивалентна, со тоа што промената на режимот на системот не се вклучува сам, автоматски, штом ќе падне надворешната температура, туку со попмош на регулатор вие сами бирате по сопствена желба.

4. Постапка

Покрај правилниот избор на топлинска пумпа, од големо значење е и тоа како и каде ќе се монтира. На оваа прашање најдобар одговор че ви даде експерт за алтернативни начини на греење, како и познати произведувачи и продавачи кои имаат свои мајстори за монтажа и сервис.

4.1. Инсталација на топлинска пумпа

Системот на топлинската пумпа е составен од надворешна и внатрешна единица. Изборот на место за поставување на внатрешната е диница е едноставен, од причина што не постојат условин како што се да мора да стои до оџак или резервоар. Кај новоградба, внатрешната единица обично се поставува во подрумот. Межутоа најновите модели на топлински пумпи се и естески многу убаво осмислени, што овозможува да ја поставите било каде во куќата, а секаде ќе изгледа убаво. Внатрешната единица најпрво се приклучува на веќе поставениот систем од вовододни цевки или на цевките од подното или радијаторското греење. Тогаш се поставува надворешната единица, која воглавно треба да стои на бетон, блиску до куќата. На крајот, двете единице се поврзуваат со електричните цевки. Следува озрачување и поврзување на двете единици на доводот за гас (фреон).

4.2. Управување со топлинската пумпа

Откако ќе се инсталираат, монтираат и поврзат двете единици на начин да создадат атворен систем, се приклучува доводот на вода и струја. Доколку циркулационата пумпа е приклучена на струја, вентилот за мешање и мерачот на температура, најпрво се пушта гас од надворешната единица, а потоа се полни системот за греење со вода и се озрачува. На тојн начин придвижувањето на новиот систем е завршено и тој е спремен за употреба. Многу е важно монтерите да ги обучат идните корисница како да ракуваат со системот и да им ги објаснат клучните функции. Управувањето со саиот систем е едноставно, иако постојат многу опции за подесување, но секако потребно е да се знаат основните карактеристики на процесот. Демонстрација за начинот на управување со топлинската пумпа е од исклучително значење, бидејќи правилната контрола е најважна за правилна работа и оптимално функционирање на системот.